Kolon tanımlaması için kolon butonuna bastığınızda bilgi giriş paneli açılır, buradan tanımlayacağınız kolon veya kiriş eleman ile alakalı bilgilerin girişini yapabilirsiniz. Pencerenin alt kısmında çalıştırılan işlemin nasıl kullanılacağı ile alakalı yönlendirme yazıları mevcuttur burayı referans alarak tanımlama yapabilirsiniz.

Macro

Kolon referans noktasının konumu ve yüksekliğinin belirtildiği kısım. 3B ekranından referans noktalar verilebilir.

Kesit-Kaçıklık

Kolonun kesit bilgisi, global ve lokal konum bilgileri girildiği bölümdür.

Elastik Bağ

Çubuk elemanın iki ucunda tanımlanabilecek yay rijitliklerinin girildiği bölümdür. Detaylı açıklama için Elastik Bağ kısmını okuyunuz.

Kısıtlama

Çubuk elemanda düğüm noktalarında mesnetleme işlemlerinin yapıldığı bölümdür. Detaylı açıklama için Mesnet Tanımı kısmını okuyunuz.

Analiz-Tasarım

Tanımlanan kolon elemanın tasarım ve analizdeki özel durumlarının belirtildiği bölümdür. Detaylı açıklama için Tasarım-Analiz veri girişi kısmını okuyunuz.

Burkulma Boyu

Elemanın iki ana doğrultusundaki global burkulma boyu ile alakalı tutuluk noktalarını manuel olarak girildiği bölümdür. Kullanıcı tanımı yapılmazsa programın hesapladığı değer ile işlem yapılır. Detaylı açıklama için burkulma boyu hesabı

Eğrilik

Düzlem içi ve düzelem dışı eğrisellik bilgisinin girildiği bölümdür.

TBDY-2018

TBDY-2018 9.2.8 maddesindeki Lb boyunun belirtildiği kısımdır. Kullanıcı girişi yapılmazsa programın hesapladığı değer kullanılır.

Eleman Yükleri

Kullanıcı tanımlı yükler ver ise bunun bilgisinin yazıldığı bölümdür.

İsimlendirme

Parça ve assembly çizimleri için modellenen elemanlar isimlendirme bilgi girişinin yapıldığı bölümdür. Program kullanıcı tanımı yapılmadığı sürece otomatik olarak isimlendirme yapar.  

Sonlu Eleman Ağı

Tanımlanan betonarme kolon veya perde elemanlar için mesh boyutu belirtilmek istendiğinde "Sonlu Eleman Ağı" kısmındaki mesh boyutu ayarlanabilmektedir.

Görsel Ayar

Kolon renginin ayarlandığı bölümdür.


ÖRNEK VERİ GİRİŞİ VE AÇIKLAMALARI

Kolon bilgi girişi panelinde tanımlamaları sırasıyla incelenirse ilk kısımda kolonun atamasında referans noktasının kolonun alt veya üst ucu mu olacağı bilgisi tanımlanır. "H" olarak belirtilen kısımda kolonun boyu girilir. 

"Kesit-Kaçıklık" bölümünde kolonun kesit bilgisi, global ve lokal konum bilgileri girilebilir. Örnek olarak gösterilen kesitte sarı nokta, kolon alt ucunu kırmızı nokta üst ucunu temsil etmektedir. Kolon nokta atamasını yaptığınız takdirde global konum buna göre otomatik olarak doldurur. Lokal kaçıklık bölümünden düşey ve yatay düzelemde kaçıklık verebilir ve kesit döndürülmesi yapılabilir.

Buradaki kesitlerin dışında bir kesit ataması yaptığınızda, bu kesit üzerinden yazı formatında kullanıcı tanımlı olarak programda tanımlanmamış boyutlardaki kesitleride yazım formatına uygun şekilde tanımlayabilirsiniz. Profil tanımlamalarına göre format değişebilmektedir.

Kesit içerisinde uç noktalara sonsuz yakın uzunlukta elastik bağ tanımı yapmak istenirse "Elastik Bağ" bölümü kullanılabilir. Başlangıç ve bitiş noktasına göre lokal eksen takımı yönünlerindeki serbestlikler için tanımlamalar yapılabilir. U1-U2-U3 ötelemeleri R1-R2-R3 ise dönmeleri temsil eder. Hangi eksenler için geçerli oldukları renkler vasıtası ile tespit edilebilir. Birleşim tanımlanırsa program bunları otomatik olarak hesaplar. Kullanıcı tanımlı olarak rijitlikler girilmek istenirse ilgili yönler aktif edilip rijitlikler girilmelidir. Rijitlik girişi yapılırken "elastik bağları oransal gir" seçeneği aktif hale getirilerek rijitlikler oransal olarak girilebilir. 0 mafsal olarak algılanır, 1 ise tam rijit bağlantı olarak algılanır. Ara değerler oransal olarak rijit kabul edilir, burada girilen değeri elemanın boyu ve kesitinin etkileyeceği unutulmamalıdır. Örneğin R2 serbestliği için 0.5 değeri girilebilir oransal olarak. "elastik bağları oransal gir" seçeneği aktif hale getir seçeneği aktif hale getirilmezse kullanıcı gerçek rijitlikleri girmelidir. Örneğin R2 serbestlik için 5689507 Nm gibi bir değer girilmelidir. Önerimiz burada kullanıcı tarafından bir değer girilecekse, rijitliğin hesaplanıp gerçek değerin girilmesidir. Birleşim ataması yapılırsa, birleşim türüne göre program bu değeri otomatik olarak kendisi hesaplamaktadır.

Elastik bağ tanımlamasında dikkat edilmesi gerekenler için Elastik Bağ ve mesnetleme yazısını gözden geçirin.


Kolon elemanın uç koşulları ile ilgili sınırlamalar yapılmak istendiğinde "Kısıtlama" kısmı kullanılabilir. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta "Kolon alt otomatik mesnet" özelliğinin ön tanımlı olarak açık olduğunun bilinmesidir. Bu özellik açık ise program alt ucu boşta olan kolon elemanın alt ucunu rijit mesnet olarak tanımlar. Karşılaşılan hatalı durumlar için Elastik Bağ ve mesnetleme yazısını gözden geçirin. Eğer tanımlamada boşta kalan alt ucun mesnetlenme şartının düzenlenmesi istenirse bu seçenek kapatılmalıdır.

Elemanın başlangıç ve bitiş mesnet durumu manuel ayarlanmak istenirse "Kısıtlama" kısmından serbestlik dereceleri tutulu hale getirilebilir. Kısıtlamalar tanımlanırken çok dikkatli olunmalıdır gerçekte olmayacak veya hedeflendiği gibi davranış gösteremeyeceği şekilde serbestlikler kısıtlanmamalıdır.

Analiz-Tasarım kısmında tanımlanan kolon elemanın tasarım ve analizdeki özel durumlarının belirtildiği bölümdür. tanımladığınız elemanın sadece çekmede çalıştığını belirtebilir, malzemesini default malzemeden farklı yapabilirsiniz. Sahip olduğu kütleyi diğer elemanlara aktar seçeneği ile modal analizde yakınsama sorununa sebep olabilecek yapıdaki davranışta etkisi olmayan ara elemanlarda bu özelliği kullanarak kütlelerini bağlı olduğu taşıyıcı elemana aktarabilirsiniz. Analiz dışı bırak özelliği ile elemanı analiz kapsamı dışında bırakabilirsiniz. Kule tespiti ara eleman özelliği farklı blokların bulunduğu durumlarda program bu blokları tespit edebilmektedir, bu blokların  ara elemanlarla bağlandığı durumlarda bu blokları bir olarak algılamaması için bu özelliği aktif ederek programın iki ayrı blok olarak algılamasını sağlayabilirsiniz.

Elemanın burkulma boyu ile alakalı tutuluk noktalarını manuel olarak belirtmek istiyorsanız "Burkulma Boyu" kısmını kullanabilirsiniz. Lokal 2 ve 3 ekseni doğrultusunda elemanın hangi uzunluğunda tutulu olduğunun bilgisini verebilirsiniz. StaSteel burkulma boylarını eleman bağlantı durumlarınıda göz önünde bulundurarak kontrol eder ve hesaplara bunu dahil eder. Daha detaylı bilgi için Burkulma boyu hesapları yazısını gözden geçirin.

Tanımlanacak elemana düzlem içi ve düzelm dışı eğrisellik verilmek istendiğinde "Eğrilik" kısmından eğrisellikler tanımlanabilmektedir.


StaSteel burulmalı burkulma hesabı için tutulu boyu otomatik olarak bulmaktadır. Kullanıcı bu uzunluğa müdahale etmek istediğinde gösterilen kısımdan Lb boyunu değiştirmesi gerekmektedir. Unutulmaması gereken bu kısımda girilen değer direk burkulma boyu değeri değil TBDY-2018 9.2.8 maddesindeki Lb boyunun belirtildiği kısımdır. Bu kontroldeki sınır değere göre girilen değere göre kontrol eder. Değer girilmediyse programın kendi hesapladığı uzunluğa göre kontrol eder.

Kullanıcı tanımlı bir yük tanımlandığında yükle alakalı bilgiler "Eleman Yükleri" kısmında belirtilmektedir.

StaSteel parça ve assembly çizimleri için modellenen elemanlar otomatik isimlendirme yapmaktadır. Kullanıcı isterse her eleman için bu isimlendirmeyi "İsimlendirme" kısmında değiştirebilmektedir. Tasarım tipine göre ata seçeneği aktif durumdan çıkarıldığında bilgi girişi yapılabilir. 

Tanımlanan betonarme kolon veya perde elemanlar için mesh boyutu belirtilmek istendiğinde "Sonlu Eleman Ağı" kısmındaki mesh boyutu ayarlanabilmektedir.

Elemanın renklendirmesini değiştirmek istediğinizde "Görsel Ayar" kısmındaki renk paletini kullanıp eleman rengini değiştirebilirsiniz.